Žene u Prvom svetskom ratu
Spomen ploča Evelin Haverfild na zgradi Doma zdravlja u B. Bašti
Evelin Haverfild ( - 1920, Bajina Bašta) bila je zdravstvena i humanitarna radnica, koja je u periodu Prvog svetskog rata dala ogroman doprinos zbrinjavanju ranjenika i održanju zdravstvene i sanitetske službe u ratu, kao i podizanju opšteg nivoa zdravstvene kulture kod stanovništva Bajine Bašte, nakon završetka rata. Evelin Haverfild ostaće upamćena kao istaknuta humanitarna radnica, čijom zaslugom je zbrinuto više stotina ratne siročadi na području Bajine Bašte, nakon Prvog svetskog rata.
Evelin Haverfild je rođena u Škotskoj, kao treće dete lorda od Abingera. Kao sanitetska radnica, na početku Prvog svetskog rata, u sklopu Misije škotskih žena dolazi u Srbiju sa ciljem da pomogne radu sanitetske službe srpske vojske.
Kao upravnica ratne bolnice u Kruševcu, Evelin čini znatne napore da pomogne ranjenim i bolesnim vojnicima, kao i civilnom stanovništvu. Iz tog perioda, ostalo je zabeleženo da je prodala sopstveni nakit da bi od špekulanata na crnoj berzi kupovala životne namirnice, koje je delila ranjenicima i bolesnim. Nakon povlačenja srpske vojske preko Albanije, Misija škotskih žena nakratko odlazi iz Srbije, ali se Evelin ubrzo vraća i pridružuje srpskoj vojsci na Solunskom frontu. Zajedno sa njima, učestvuje u oslobađanju zemlje i ostaje u Srbiji, nastavljajući rad na sanaciji posledica rata.
U Zapadnoj Srbiji radi na unapređenju zdravstvenih prilika na području Užica, a zatim dolazi u Bajinu Baštu, gde će ostati do kraja svog životnog i radnog veka. Njen najznačajniji doprinos u Bajinoj Bašti, bilo je osnivanje Doma za ratnu siročad, u kome je bilo smešteno nekoliko stotina dece iz Bajine Bašte i okoline.
Odlikovana je visokim državnim odlikovanjima Kraljevine SHS. Evelin Haverfild je umrla u Bajinoj Bašti, gde je i sahranjena po sopstvenoj želji. Dom zdravlja u Bajinoj Bašti nosi njeno ime.
Dr Đuro Raonić, Evelin Haverfild, neobjavljen materijal.
Grupa autora, Istorija Užica 2, Užice 1992.
Biografiju priredio:
Vladimir Jevtić