#Pamtimo ubijene žene!
Trg ispred Narodne skupštine Republike Srbije
petak, 17. maj 2024. godine, od 13h do 14h
Autonomni ženski centar, Žene u crnom i Ženska solidarnost vas pozivaju da se pridružite akciji obeležavanja Dana sećanja na žene žrtve nasilja, koja će se održati u petak, 17. maja 2024. godine, od 13h do 14h, na Trgu ispred Narodne skupštine Republike Srbije.
Ove godine akcija obeležavanja 18. maja – nacionalnog Dana sećanja na žene žrtve nasilja nosi naziv #Pamtimo ubijene žene! sa ciljem da se prisetimo 406 žena i devojčica koje su u periodu od 2011. do 2023. godine ubijene u Srbiji u porodično-partnerskom ili kontekstu seksualnog nasilja.
Sećanje na 391 ubijenu ženu i 15 ubijenih devojčica je započeto predstavljanjem platforme Femicid memorijal, na kojoj je javnosti data na korišćenje tabela koja sadrži 12 osnovnih anonimizovanih podataka, kojima se štite lični podaci ubijenih žena i devojčica, a koji su individualizovani u onoj meri da možemo da se sećamo svake od njih pojedinačno.
Podaci o ubijenim ženama nam iznova pokazuju da je za žene koje žive u nasilju najopasnije mesto dom u kome žive sa učiniocem (u 222 slučaja, odnosno 55%) i da su nešto više od polovine žena ubili njihovi bračni ili vanbračni supružnici ili partneri (u 211 slučajeva, odnosno 52%). Žene i devojčice su u najvećem broju slučajeva ubijene oruđem (u 151 slučaju odnosno 37%) i oružjem (u 129 slučajeva odnosno 32%), ili su bile prebijene na smrt (u 89 slučajeva odnosno 22%) ili zadavljene (u 28 slučajeva ili 7%). U 125 slučajeva (31%) ubistva su učinjena vatrenim oružjem, pištoljem ili puškom, u 4 slučaja (1%) bombom, i u 124 slučaja (30%) nožem ili skalpelom. 117 učinilaca (30%) je odmah nakon ubistva izvršilo samoubistvo, a 44 (11%) su pokušala samoubistvo. Detaljnija statistika predstavljena je u infografiku u prilogu poziva.
Kako je u najmanje 106 slučajeva (26%) nasilje bilo ranije prijavljivano institucijama, cilj akcije je i da se ne zaborave propusti predstavnika institucija koji nisu zaštitili živote žena kada su prijavile nasilje.
Podsećamo da je u skoro polovini slučajeva ubistava žena u 2024. godini (4 od 9) nasilje bilo ranije prijavljivano institucijama, te da je i poslednji slučaj pokušaja ubistva u Valjevu pokazao privilegovano postupanje sudija i tužilaca prema učiniocima nasilja prema ženama zanemarivanjem rizika u kome se žene žrtve nasilja nalaze. Pošto ni u ovoj godini Visoki savet sudstva i Visoki savet tužilaštva nisu smatrali da u ranije prijavljivanim i procesuiranim slučajevima postoje razlozi za preispitivanje postupanja sudija i tužilaca, stajanjem ispred Narodne skupštine Republike Srbije podsećamo narodne poslanice i narodne poslanike na inicijative:
- da se izmene Zakon o sudijama i Zakon o javnom tužilaštvu unošenjem odredbe po kojoj će se postupanje, odnosno nepostupanje sudije/tužioca koje je dovelo do nastupanja smrtnog ishoda ili teškog povređivanja oštećene ili svedoka, smatrati težim disciplinskim prekršajem;
- da se organizuje javno slušanje povodom slučaja ubistva žene u Pirotu marta 2023.godine;
- da se uspostavi Nacionalni mehanizam (telo) za praćenje i analizu slučajeva femicida.
Nadamo se da će ovaj saziv Narodne skupštine te inicijative razmatrati i podržati.
Pamtimo ubijene žene! Ne dozvolimo da još jedna žena u Srbiji bude ubijena zbog pogrešnog postupanja ili nepostupanja nadležnih institucija!
